ในการศึกยุทธหัตถี..ช้างทรงสำคัญยิ่ง
พงศาวดารบางฉบับกล่าวว่า ช้างทรงของสมเด็จพระนเรศวรฟังภาษาคนออก และก่อนจะออกศึกทุกครั้งสมเด็จพระนเรศวรจะตรัสกับช้าง แม้กระทั่งตอนนประลองยุทธหัตถี ช้างทรงของสมเด็จพระนเรศวรซึ่งตัวเล็กกว่าตื่นตระหนกทำท่าจะถอยหลังหนี ขณะช้างศึกของพระมหาอุปราชาวิ่งเข้าใส่พระองค์ก็ตรัสกับช้างทรงของพระองค์ว่า”เจ้าสามารถนำชัยชนะมาให้แก่ข้าได้ ประชาชนที่น่าสงสารของเราจะพ่ายแพ้ยับเยินเพียงใดถ้าหากเจ้าหนีจากสนามรบ แต่ถ้าหากเรายืนหยัดอยู่อย่างมั่นคงด้วยความกล้าหาญของเจ้า ชัยชนะก็จะตกเป็นของเราอย่างแน่นอน และเมื่อได้รับชัยชนะ เจ้าก็จะได้รับเกียรติร่วมกับข้า”
ช้างทรงแสนรู้ชูงวงขึ้น ส่งเสียงดัง และวิ่งเข้าหาช้างศึกพระมหาอุปราชาทันที
หลังจากพระมหาอุปราชาสิ้นพระชนม์ มีการต่อสู้ต่อเนื่องอีกสักระยะ ทหารพม่าก็แตกทัพขวัญกระเจิง ทหารไทยที่ตามมาทันเตรียมเข้าซ้ำ แต่สมเด็จพระนเรศวรตรัสห้ามมิให้ทหารไทยทำร้ายทหารพม่า และประกาศเป็นภาษาพม่าว่า ท่านแม่ทัพนายกองทั้งหลาย เราไม่ได้คิดว่าจะทำให้พวกท่านลำบาก เราต้องการเอาชนะพระมหาอุปราชาเท่านั้น พวกท่านทั้งหลายทั้งปวงจงกลับไปยังกรุงหงสาวดีเถิด
อ้างอิง: สม สุจีรา.เจาะตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช. พิมพ์ครั้งที่ 16. กรุงเทพมหานคร:อัมรินทร์ธรรมะ,2554